پیپ در بازار فارکس به معنای کوچکترین واحد استاندارد برای اندازهگیری تغییر قیمت جفتارزهاست و هر یک پیپ برابر با یک صدم ۱٪ (۱/۱۰۰ × ۰.۰۱) است. از آنجا که در این بازار بیشتر جفت ارزها تا چهار رقم اعشار قیمتگذاری میشوند؛ بنابراین یک پیپ در رقم اعشار (یعنی ۱/۱۰۰۰۰) چهارم قرار دارد. محاسبه پیپ در معادلات فارکس برای تریدرها اهمیت زیادی دارد، یک واحد استاندارد برای اندازهگیری تغییرات قیمت ارائه میدهد. این استانداردسازی به آنها اجازه میدهد تا به راحتی میزان حرکات قیمت را درک و مقایسه کنند و بتوانند سود یا زیان بالقوه مرتبط با یک معامله را ارزیابی کنند.
فرمول محاسبه پیپ ولیو در جفت ارزها
در مبادلات ارزی (فارکس) پیپ یک مفهوم اساسی است و زمانی معاملهگران یک ارز را خرید و فروش میکنند که ارزش آن نسبت به ارز دیگری مشخص شده باشد. قیمتهای جفت ارزها خود را به صورت اسپردهای خرید و فروش نشان میدهند که تا چهار رقم اعشار دقیق هستند.
تغییر نرخ ارز با پیپ اندازهگیری میشود و از آنجا که اکثر جفت ارزها حداکثر تا چهار رقم اعشار قیمتگذاری میشوند، پس کوچکترین تغییر واحد کل برای این جفت ارزها، یک پیپ است.
ارزش یک پیپ به چندین عامل از جمله جفت ارز، نرخ ارز و ارزش معامله بستگی دارد که در ادامه به آنها میپردازیم. وقتی حساب فارکس با دلار آمریکا تأمین مالی میشود، در حالی که دلار آمریکا دومین ارز از این جفت ارز است، ارزش پیپ روی 0.0001 ثابت میشود.
در این حالت، ارزش یک پیپ با ضرب ارزش معامله (یا اندازه لات) در 0.0001 محاسبه میشود. پس با این حساب برای جفت ارز یورو/دلار، اگر فرض بگیریم ارزش معامله 10،000 یورو است، باید همین عدد را در 0.0001 ضرب کنید. نتیجه این ضرب 1 دلار میشود که همان ارزش پیپ است.
حالا اگر فرض کنیم 10،000 یورو در برابر دلار را با قیمت 1.0801 بخرید و با قیمت 1.0811 بفروشید، 10 پیپ یا 10 دلار سود خواهید کرد.
فرمول محاسبه ارزش پیپ در جفت ارزها عبارت است از:
ارزش معامله شده × ارز مظنه پیپ = ارزش پیپ
طبق این مثال (10.000 یورو) ارزش پیپ به صورت زیر خواهد بود:
۱۰۰۰۰ × ۰.۰۰۰۱ = ۱ دلار
پارامترهای مؤثر: حجم معامله (Lot)، جفت ارز، ارز حساب
همانطور که گفتیم پیپ ولیو تحت تاثیر چندین عامل قرار میگیرد که شامل جفت ارز، اندازه لات در فارکس (حجم معامله) و نرخ مبادله بین ارز مظنه و ارز پایه است. علاوه بر این، اهرم هم میتواند بر روی مقدار تاثیر داشته باشد. به طور کلی عوامل کلیدی مؤثر بر ارزش پیپ را میتوان به صورت زیر بررسی کرد:
- جفت ارز: یک عامل تعیینکننده و بسیار مهم در تعیین ارزش پیپ است؛ زیرا جفتهای ارز مختلف، اندازه پیپ و نرخ مبادله متفاوتی دارند.
- اندازه پیپ: برای اکثر جفت ارزها (مثلاً یورو/دلار آمریکا)، یک پیپ نشان دهنده 0.0001 تغییر در ارزش است.
- جفت ین: جفت ارزهایی که شامل ین ژاپن (JPY) هستند، مانند USD/JPY، یک استثنا هستند و اندازه پیپ آنها 0.01 است.
- اندازه لات: اندازه لات بزرگتر به این معنی است که شما تعداد بیشتری واحد را کنترل میکنید و به طور مستقیم ارزش پولی هر حرکت پیپ را افزایش میدهید.
- نرخ ارز: برای جفت ارزهایی که ارز حساب شما ارز مظنه نیست، باید ارزش پیپ را به ارز حساب خود تبدیل کنید.
- دلار آمریکا به عنوان ارز مظنه: اگر حساب شما به دلار آمریکاست و ارز مظنه نیز دلار آمریکا انتخاب شده است، برای مثال جفت ارز یورو/دلار آمریکا را انتخاب کردهاید، محاسبه ارزش پیپ سادهتر است. در این مواقع ارزش پیپ از طریق ضرب اندازه لات در اندازه پیپ (0.0001) به دست میآید.
- سایر ارزهای مظنه: اگر ارز مظنه دلار آمریکا نیست (برای مثال دلار آمریکا/دلار کانادا)، باید اندازه پیپ را بر نرخ ارز فعلی برای جفت ارز تقسیم کرده و سپس در اندازه لات ضرب کنید.
- اهرم: توجه داشته باشید اهرم محاسبه ارزش پیپ را تغییر نمیدهد، اما تأثیر آن را بر حساب شما به طور قابل توجهی افزایش میدهد. اهرم بالاتر به این معنی است که شما یک موقعیت بزرگتر را با سرمایه کمتر کنترل میکنید. این امر باعث میشود هر حرکت پیپ تأثیر بیشتری بر موجودی حساب شما داشته باشد.
بیشتر بخوانید: جدول سواپ جفت ارزها

پیپ ولیو برای جفت ارزهایی با ارز مظنه USD
اگر جفت ارزهایی با ارز مظنه غیر دلار آمریکا را برای معامله انتخاب کردهاید و میخواهید ارزش پیپ آن را محاسبه کنید، باید ارزش پیپ را در ارز مظنه (معمولاً 0.0001 یا 0.01 برای جفت ارزهای ین ژاپن) تعیین کرده و سپس با تقسیم آن بر نرخ ارز حساب خود در برابر ارز مظنه، آن را به ارز حساب خود تبدیل کنید.
اجازه دهید با یک مثال آن را توضیح دهیم! برای یورو/دلار کانادا با حساب دلار کانادا، یک لات استاندارد (100.000 واحد) ارزش پیپ ثابت 10 دلار کانادا را دارد. پس باید آن را بر نرخ ارز یورو/دلار کانادا تقسیم کنید تا ارزش پیپ بر حسب دلار کانادا به دست آید.
ارزش پیپ را در ارز مظنه غیر از دلار آمریکا به صورت زیر است:
برای اکثر جفت ارزها: یک پیپ چهارمین رقم اعشار (0.0001) است.
برای جفت ارزهای ین ژاپن (JPY): یک پیپ دومین رقم اعشار (0.01) است.
برای یک لات استاندارد (100000 واحد): ارزش پیپ 10 واحد از ارز مظنه است.
برای مثال در جفت ارز یورو/دلار کانادا، ارز مظنه دلار کاناداست. در یک لات استاندارد، یک حرکت ۱ پیپی برابر با ۱۰ دلار کاناداست.
حالا برای تبدیل به ارز حساب باید دو نکته را در نظر داشته باشید:
اگر ارز حساب با ارز مظنه یکسان باشد، ارزش پیپ ۱۰ دلار به ارز حساب شماست.
اگر ارز حساب متفاوت باشد، باید ارزش پیپ را از ارز مظنه به ارز حساب خود تبدیل کنید که فرمول آن به صورت زیر است:
ارزش پیپ (به ارز حساب شما) = (ارزش پیپ به ارز مظنه) / (نرخ ارز حساب در برابر ارز مظنه)
برای مثال شما یک حساب دلار کانادا دارید و در حال معامله یورو/دلار کانادا هستید. در این صورت یک حرکت ۱ پیپی در یک لات استاندارد به ارزش ۱۰ دلار کانادا است. اگر فرض بگیریم نرخ ارز یورو/دلار کانادا ۱.۴۸۱۳ است، در این صورت خواهیم داشت:
ارزش پیپ (به دلار کانادا) = ۱۰ دلار کانادا / ۱.۴۸۱۳ = ۶.۷۵ یورو
یک مثال دیگر، جفت ارز دلار کانادا و ین ژاپن را در نظر بگیرید که یک لات استاندارد دارای ارزش پیپ ۱۰۰ ین است. حالا اگر نرخ ارزUSD/JPY را 110 دلار در نظر بگیریم، ارزش پیپ به دلار آمریکا ۰.۹۱ دلار خواهد بود که فرمول آن در زیر آمده است:
۱۰۰ ۱۱۰.۰۰ = ۰.۹۱ دلار
نحوه محاسبه پیپ در جفت – ارزهایی که شامل ین ژاپن (JPY) هستند
برای محاسبه یک پیپ در جفت ارز ین ژاپن، برخلاف سایر جفت ارزها که 4 رقم اعشار دارند، کوچکترین واحد حرکت، قیمت دو رقم اعشار (0.01) است. برای یک جفت ارز ین ژاپن، باید پیپ را با مشاهده رقم دوم بعد از اعشار پیدا کنید. سپس ارزش پولی آن پیپ را با تقسیم عدد 0.01 بر نرخ ارز و سپس ضرب آن در اندازه معامله (بر حسب واحد ارز پایه) محاسبه کنید.
برای مثال در جفت ارز دلار آمریکا/ین ژاپن، اگر قیمت از 154.01 به 154.02 تغییر کند، این یک حرکت 1 پیپی است. فرمول محاسبه ارزش پولی یک پیپ در جفت ارزهای ین ژاپن عبارت است از:
ارزش پیپ = (0.01 / نرخ ارز) اندازه معامله
براساس این فرمول:
0.01: ارزش یک پیپ در ین ژاپن است.
نرخ ارز: قیمت فعلی جفت ارز است.
اندازه معامله: تعداد واحدهای ارز پایهای است که معامله میکنید.
برای مثال فرض کنید جفت ارز دلار آمریکا/ین ژاپن را با اندازه لات استاندارد معامله میکنید و نرخ ارز 110.50 است. در این صورت برای ارزش پیپ به صورت زیر به دست میآید:
(0.01 110.50) 100,000
0.0000905100,000 = 90.50 ین
این بدان معناست که یک حرکت تک پیپی در USD/JPY برای یک لات استاندارد، معادل 90.50 ین ژاپن است.
بیشتر بخوانید: پرحجم ترین جفت ارز در فارکس

اهمیت پیپ ولیو در استراتژی و مدیریت ریسک
ارزش پیپ در معاملات فارکس برای استراتژی و مدیریت ریسک اهمیت زیادی دارد؛ زیرا حرکات قیمت را کمّی میکند و به معاملهگران اجازه میدهد سود و زیان بالقوه را محاسبه و سطوح دقیق حد ضرر و حد سود را تعیین کنند. همچنین قادر به تعیین ریسک مناسب قبل از انجام هر معامله نیز هستند.
معاملهگران با درک ارزش پیپ، میتوانند میزان ریسک بازار خود را به طور مؤثر مدیریت و ریسک جفت ارزهای مختلف را مقایسه کنند. سپس استراتژیهای خود را با شرایط بازار تطبیق دهند که در نهایت منجر به تصمیمات آگاهانهتر و عملکرد بهتر میشود.
به طور کلی دلیل اهمیت محاسبه ارزش پیپ در استراتژی و مدیریت ریسک را باید اینطور بررسی کرد:
- افزایش توان تحلیل و بهبود معاملات: ارزش پیپ به معاملهگران کمک میکند تا معاملات گذشته خود را تجزیه و تحلیل و الگوهای موفقیت یا شکست را شناسایی کنند تا قادر به تشخیص زمینههای بهبود استراتژی خود باشند.
- بهینهسازی ورود به معامله: تریدرها میتوانند با محاسبه سودهای بالقوه پیپ و مقایسه آنها با ریسک مربوطه، نقاط ورود مطلوبتری را شناسایی کنند و کارایی معامله را افزایش دهند.
- نظارت بر نوسانات: ردیابی ارزش پیپ در طول زمان، یک بینش عمیقتر در مورد نوسانات بازار ارائه میدهد و به معاملهگران کمک میکند تا استراتژیهای خود را با شرایط مختلف بازار تطبیق دهند.
- مقایسه جفت ارزها: از آنجا جفت ارزهای مختلف ارزش پیپ متفاوتی دارند، درک این تفاوتها به معاملهگران اجازه میدهد تا ابزارهایی را انتخاب کنند که با تحمل ریسک و استراتژی آنها همخوانی داشته باشند.
- تعیین ریسک در هر معامله: همانطور که گفتیم ارزش پیپ معاملهگران را قادر میسازد تا سفارشات حد ضرر دقیقی را تعیین و برای یک معامله ریسک قابل قبولی را بر حسب پیپ و در نتیجه یک مبلغ پولی خاص تعریف کنند.
- محاسبات دقیق سود/زیان:دانستن ارزش پیپ امکان محاسبات دقیق سود و زیان بالقوه را فراهم میکند که برای مدیریت ریسک ضروری است.
- تنظیم نقاط ورود و خروج: تریدرها از تحلیل مبتنی بر پیپ برای تعیین سفارشات حد ضرر کمی فراتر از سطوح نوسان مورد انتظار استفاده میکنند تا از ضررهای بزرگتر جلوگیری شود.
سوالات متداول
پیپ چیست و چرا مهم است؟
پیپ (Pip) کوچکترین واحد تغییر قیمت در فارکس محسوب میشود که دانستن ارزش هر پیپ به شما کمک میکند ریسک و حجم معاملات را دقیق مدیریت کنید.
آیا برای محاسبه پیپ ولیو ابزار آماده وجود دارد؟
بله، بیشتر کارگزاریها و سایتهای مالی ماشینحساب ارزش پیپ (Pip Calculator) ارائه میکنند که با وارد کردن حجم معامله و جفتارز، نتیجه را برایتان محاسبه میکند.
ارزش پیپ برای مینی لات و میکرو لات چقدر است؟
استاندارد یک لات تقریباً 10 دلار به ازای هر پیپ است که برای جفتهای با USD به عنوان ارز مظنه در نظر گرفته میشود. مینی لات حدود 1 دلار به ازای هر پیپ و میکرو لات حدود 0.10 دلار به ازای هر پیپ است.