سواپ شبانه یا بهره شبانه، یکی از مفاهیم کلیدی و حیاتی در معاملات بازار فارکس است که هر معامله‌گری، به‌ویژه کسانی که معاملات خود را بیش‌از یک روز باز نگه می‌دارند، باید با آن آشنا باشد. این هزینه یا سود، به نرخ بهره بانکی کشورهای مربوط به جفت‌ارز مورد معامله بستگی دارد و بروکرها آن را در پایان هر روز معاملاتی یعنی ساعت ۱۷ به وقت نیویورک، محاسبه می‌کنند. سواپ می‌تواند مثبت یعنی بهره‌ای که دریافت می‌کنید، یا منفی یعنی هزینه‌ای که می‌پردازید باشد و از این رو، تاثیر مستقیمی بر سود یا زیان نهایی معامله دارد.
آشنایی با نرخ سواپ جفت‌ارزها و نحوه محاسبه آن، به معامله‌گران امکان می‌دهد، تا استراتژی‌های خود را بهینه کنند. برای مثال، یک معامله‌گر با استراتژی بلندمدت باید جفت‌ارزهایی را انتخاب کند، که سواپ مثبت دارند تا در طول زمان از نگهداری پوزیشن خود هم سود کسب کند، در حالیکه سواپ منفی می‌تواند به مرور زمان بخش قابل‌توجهی از سود معامله را از بین ببرد. بنابراین، درک دقیق این مفهوم و استفاده از جداول سواپ، ابزاری ضروری برای مدیریت هزینه و ریسک در بازار فارکس محسوب می‌شود.
سواپ چیست؟ مفهوم و اهمیت سواپ در معاملات فارکس
سواپ (Swap) یا رول‌اور (Rollover)، به بهره‌ای گفته می‌شود، که یک معامله‌گر برای نگهداری یک پوزیشن معاملاتی در بازار فارکس، از یک روز به روز دیگر یعنی پس از ساعت ۱۷:۰۰ به وقت نیویورک، به دست می‌آورد یا می‌پردازد. این مفهوم از تفاوت نرخ بهره بین دو ارز در یک جفت‌ارز ناشی می‌شود.
به زبان ساده، وقتی شما یک جفت‌ارز را معامله می‌کنید، در واقع در حال خرید یک ارز و فروش هم‌زمان ارز دیگر هستید. بر اساس سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی، هر ارزی نرخ بهره مشخصی دارد. سواپ، اختلاف بین نرخ بهره ارزی که خریداری کرده‌اید و نرخ بهره ارزی که فروخته‌اید را منعکس می‌کند.
مفهوم و اهمیت سواپ در معاملات فارکس
سواپ نقشی حیاتی در مدیریت هزینه‌ها و استراتژی‌های معاملاتی دارد و در دو حالت محاسبه می‌شود:
زمانی که نرخ بهره ارز خریداری‌شده یا ارز پایه بالاتر از نرخ بهره ارز فروخته‌شده یا ارز مظنه باشد، سواپ مثبت است. در این حالت، بروکر به‌ازای هر روزی که پوزیشن شما باز می‌ماند، مبلغی را به حساب شما واریز می‌کند. این ویژگی برای معامله‌گرانی که استراتژی‌های بلندمدت یا نوسان‌گیری دارند، بسیار جذاب است، زیرا می‌توانند از نگهداری پوزیشن خود هم درآمد کسب کنند.
زمانی که نرخ بهره ارز خریداری‌شده کمتر از نرخ بهره ارز فروخته‌شده باشد، سواپ منفی است. در این حالت، بروکر به‌ازای هر روز، مبلغی را به‌عنوان هزینه نگهداری پوزیشن از حساب شما کسر می‌کند. سواپ منفی می‌تواند به مرور زمان، بخش قابل‌توجهی از سود یک معامله بلندمدت را از بین ببرد و معامله‌گران کوتاه‌مدت را تحت‌تاثیر قرار دهد.
چرا سواپ مهم است؟
سواپ برای هر معامله‌گر فارکس مهم است زیرا، به‌صورت مستقیم بر سود و زیان معاملات تاثیر می‌گذارد. اگر سواپ مثبت باشد، نگهداری یک پوزیشن به سود شما خواهد بود، اما سواپ منفی می‌تواند به مرور زمان بخش بزرگی از سود شما را از بین ببرد. بنابراین، آگاهی از نرخ سواپ برای مدیریت صحیح هزینه‌ها و انتخاب استراتژی معاملاتی، به‌ویژه در معاملات بلندمدت، حیاتی است. این هزینه پنهان می‌تواند سودآوری شما را به کلی تغییر دهد.
- مدیریت هزینه: سواپ یکی از هزینه‌های پنهان در معاملات فارکس است. نادیده گرفتن آن، به‌ویژه در معاملات بلندمدت، می‌تواند منجر به ضررهای پیش‌بینی نشده شود. آگاهی از نرخ سواپ به شما کمک می‌کند تا هزینه‌های معاملاتی خود را به‌درستی محاسبه کنید.
- تصمیم‌گیری استراتژیک: سواپ می‌تواند بر استراتژی معاملاتی شما تاثیر بگذارد. یک معامله‌گر نوسان‌گیر می‌تواند به دنبال جفت‌ارزهایی با سواپ مثبت باشد، تا علاوه‌بر سود قیمتی، از سواپ هم بهره‌مند شود. در مقابل، یک معامله‌گر روزانه که معاملات خود را قبل از پایان روز می‌بندد، معمولا سواپ را تجربه نمی‌کند.
- ریسک‌های مالی: در برخی موارد، سواپ می‌تواند آنقدر بالا باشد که نگهداری یک پوزیشن، حتی اگر در جهت صحیح حرکت کند، سوددهی نداشته‌باشد. بنابراین، بررسی دقیق سواپ قبل از ورود به معامله، به مدیریت ریسک کمک می‌کند.
چگونه سواپ جفت ارزها محاسبه می‌شود؟
سواپ جفت‌ارزها به‌صورت دقیق و علمی به عواملی بستگی دارد، که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. این فرآیند پیچیده است و در نهایت توسط بروکر برای شما محاسبه و اعمال می‌شود.
فرمول کلی محاسبه سواپ
نرخ سواپ بر اساس تفاوت نرخ بهره بین دو ارز در یک جفت‌ارز محاسبه می‌شود و فرمول کلی آن به صورت زیر است:
سواپ روزانه = (نرخ بهره ارز پایه – نرخ بهره ارز مظنه – Markup بروکر) / ۳۶۵ × ارزش قرارداد × نرخ تبدیل
در این فرمول:
- نرخ بهره ارز پایه (Base Currency Interest Rate): نرخ بهره ارزی که خریداری کرده‌اید مثلا دلار آمریکا در جفت‌ارز EUR/USD.
- نرخ بهره ارز مظنه (Quote Currency Interest Rate): نرخ بهره ارزی که فروخته‌اید، مثلا یورو در جفت‌ارز EUR/USD.
- Markup بروکر: کمیسیون یا هزینه‌ای که بروکر برای ارائه خدمات خود به نرخ سواپ اضافه یا از آن کسر می‌کند.
- ارزش قرارداد (Contract Value): حجم معامله شما بر اساس لات (Lot). یک لات استاندارد برابر با ۱۰۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه است.
- نرخ تبدیل (Conversion Rate): نرخ تبادل جفت‌ارز برای تبدیل به ارز حساب معاملاتی شما مثلا اگر حساب شما دلاری باشد، نرخ تبدیل برای تبدیل به دلار.
مثال کاربردی محاسبه سواپ
برای درک بهتر، یک مثال را بررسی می‌کنیم:
فرض کنید شما یک حساب معاملاتی با ارز دلار آمریکا ($) دارید و می‌خواهید یک پوزیشن خرید (Buy) روی جفت‌ارز USD/JPY باز کنید.
- نرخ بهره دلار آمریکا (USD): ۵.۵٪
- نرخ بهره ین ژاپن (JPY): -۰.۱٪ (نرخ بهره منفی)
- ارزش قرارداد (حجم معامله): یک لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ دلار آمریکا)
- نرخ تبادل USD/JPY: ۱۴۵.۰۰
- Markup بروکر: ۰.۵٪ (به‌صورت سالانه)
- مرحله اول: محاسبه تفاوت نرخ بهره تفاوت نرخ بهره = (نرخ بهره ارز پایه – نرخ بهره ارز مظنه) تفاوت نرخ بهره = (۵.۵٪) – (-۰.۱٪) = ۵.۶٪
- مرحله دوم: اعمال Markup بروکر با در نظر گرفتن Markup بروکر، تفاوت نرخ بهره خالص محاسبه می‌شود. تفاوت نهایی = ۵.۶٪ – ۰.۵٪ = ۵.۱٪
- مرحله سوم: محاسبه سواپ روزانه سواپ روزانه = (تفاوت نهایی) / ۳۶۵ × ارزش قرارداد سواپ روزانه = (۰.۰۵۱) / ۳۶۵ × ۱۰۰,۰۰۰ دلار = ۱۳.۹۷ دلار
- این مبلغ، سواپ روزانه مثبتی است که به حساب شما واریز می‌شود. اگر پوزیشن فروش (Sell) در همین جفت‌ارز باز کنید، سواپ منفی خواهد شد و مبلغ مشابهی از حساب شما کسر می‌گردد.
نکات مهم
- سواپ سه‌گانه (Triple Swap): در روزهای چهارشنبه، نرخ سواپ به‌صورت سه‌برابر محاسبه می‌شود، تا سود یا زیان سواپ تعطیلات آخر هفته یعنی شنبه و یکشنبه هم لحاظ شود.
- زمان محاسبه: سواپ دقیقا در ساعت ۱۷:۰۰ به‌وقت نیویورک محاسبه و اعمال می‌شود. اگر پوزیشن شما قبل از این ساعت بسته شود، سواپی به آن تعلق نمی‌گیرد.
- عوامل تاثیرگذار: نرخ‌های بهره بانکی، سیاست‌های پولی، و Markup بروکر از اصلی‌ترین عوامل تاثیرگذار بر نرخ سواپ هستند.
- سواپ مثبت و منفی: نرخ سواپ می‌تواند برای یک جفت‌ارز، برای پوزیشن خرید مثبت و برای پوزیشن فروش منفی باشد و برعکس.
جدول سواپ جفت ارزها
برای ارائه یک جدول از سواپ جفت‌ارزها، باید به چند نکته مهم توجه کرد، زیرا نرخ سواپ به‌صورت دائمی توسط بروکرها و بر اساس نرخ بهره بانک‌های مرکزی به‌روزرسانی می‌شود و یک جدول ثابت و همیشگی وجود ندارد.
با این حال، می‌توانیم یک جدول نمونه با نرخ‌های تقریبی و همچنین راهنمای دقیق برای دسترسی به اطلاعات سواپ در بروکرهای مختلف ارائه دهم. این رویکرد به شما کمک می‌کند، تا همیشه به اطلاعات به‌روز و دقیق دسترسی داشته‌باشید.
جدول نمونه نرخ‌های سواپ
این جدول، نرخ‌های سواپ تقریبی برای یک لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد) را برای پوزیشن‌های خرید و فروش نشان می‌دهد. این ارقام ممکن است در بروکرهای مختلف و با تغییر نرخ‌های بهره، متفاوت باشند. درضمن ارقام پایین به دلار آمریکا ($) به‌ازای هر لات استاندارد اشاره دارند و تقریبی هستند. و باید بدانید که سواپ در روزهای چهارشنبه سه‌برابر محاسبه می‌شود.
جفت ارز | سواپ خرید (Long) | سواپ فروش (Short) |
EUR/USD | -8.5 | +4.5 |
GBP/USD | -7.0 | +3.5 |
USD/JPY | +25.0 | -15.0 |
USD/CHF | +1.5 | -5.0 |
AUD/USD | -2.0 | +0.5 |
NZD/USD | -3.0 | +1.0 |
EUR/JPY | +16.5 | -18.0 |
GBP/JPY | +18.0 | -22.0 |
AUD/JPY | +13.0 | -14.5 |
USD/CAD | -2.0 | +1.0 |
EUR/GBP | -6.0 | +1.0 |
راهنمای دسترسی به جدول سواپ در بروکرهای معتبر
بهترین و دقیق‌ترین روش برای مشاهده نرخ سواپ، مراجعه به پلتفرم معاملاتی یا وب‌سایت بروکر خودتان است. این کار به‌دلیل به‌روزرسانی مداوم نرخ‌ها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
۱. در پلتفرم معاملاتی مثل متاتریدر ۴ و ۵
در بخش Market Watch: روی جفت‌ارز مورد نظر خود کلیک راست کنید.
انتخاب “Specification”: گزینه “Specification” یا “Properties” را انتخاب کنید.
مشاهده نرخ سواپ: در پنجره باز شده، دو فیلد با نام‌های “Swap Long” (سواپ خرید) و “Swap Short” (سواپ فروش) را مشاهده خواهید کرد. این ارقام معمولا بر اساس پیپ یا واحد پول حساب شما نمایش داده می‌شوند.
۲. در وب‌سایت بروکر
بروکرهای معتبر مانند IC Markets، Fusion Markets، و XM جداول سواپ خود را به‌صورت عمومی در وب‌سایتشان منتشر می‌کنند.
به بخش “Trading Instruments” یا “Swap Rates” در وب‌سایت بروکر مراجعه کنید.
در این بخش، یک جدول کامل از نرخ‌های سواپ برای تمام جفت‌ارزها و سایر ابزارهای معاملاتی ارائه شده است.
چرا باید نرخ سواپ را چک کنید؟
برنامه‌ریزی استراتژیک: برای معاملات بلندمدت، انتخاب جفت‌ارز با سواپ مثبت، می‌تواند به سودآوری شما کمک کند.
مدیریت ریسک: سواپ منفی می‌تواند هزینه‌های پنهانی را به شما تحمیل کند؛ بنابراین، آگاهی از آن برای مدیریت دقیق ریسک ضروری است.
همیشه قبل از باز کردن یک پوزیشن بلندمدت، نرخ سواپ را بررسی کنید، تا مطمئن شوید که این هزینه یا سود در استراتژی معاملاتی شما لحاظ شده‌است.
تفاوت سواپ منفی و سواپ مثبت
سواپ منفی و سواپ مثبت دو روی یک سکه در معاملات فارکس هستند، که به‌طور مستقیم بر سود یا زیان شما تاثیر می‌گذارند. تفاوت اصلی آن‌ها به این بستگی دارد که آیا به‌دلیل نگهداری پوزیشن، به حساب شما پولی واریز می‌شود یا از آن کسر می‌گردد. این تفاوت از اختلاف نرخ بهره بین دو ارز در یک جفت‌ارز ناشی می‌شود. در حقیقت، سواپ مثبت یک درآمد اضافی و سواپ منفی یک هزینه اضافی برای معامله‌گر به شمار می‌رود. برای تشخیص نوع سواپ، باید به نرخ بهره بانک‌های مرکزی دو ارز در جفت‌ارز مورد نظر و همچنین جهت معامله (خرید یا فروش) دقت کنید.
سواپ مثبت (Positive Swap): این حالت زمانی رخ می‌دهد که نرخ بهره ارزی که خریداری کرده‌اید، بیشتر از نرخ بهره ارزی باشد که فروخته‌اید. در این صورت، بروکر به‌ازای هر شبانه‌روز که معامله شما باز می‌ماند، مبلغی را به حساب شما واریز می‌کند. این ویژگی برای معامله‌گران بلندمدت که پوزیشن‌های خود را برای چند روز یا چند هفته نگه می‌دارند، مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
سواپ منفی (Negative Swap): این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که نرخ بهره ارزی که خریداری کرده‌اید، کمتر از نرخ بهره ارزی باشد که فروخته‌اید. در این حالت، بروکر به‌ازای هر روز، مبلغی را به‌عنوان هزینه نگهداری پوزیشن از حساب شما کسر می‌کند. سواپ منفی می‌تواند به مرور زمان، سود یک معامله موفق را به‌شدت کاهش دهد، یا حتی آن را به زیان تبدیل کند.
سوالات متداول
سواپ چیست و چگونه بر معاملات شبانه فارکس تاثیر می‌گذارد؟
سواپ (Swap)، هزینه یا سودی است، که به‌دلیل تفاوت نرخ بهره دو ارز در یک جفت‌ارز، برای نگهداری یک پوزیشن معاملاتی از یک روز به روز دیگر و در پایان روز معاملاتی، اعمال می‌شود. اگر نرخ بهره ارز خریداری‌شده از نرخ بهره ارز فروخته‌شده بیشتر باشد، سواپ مثبت و به سود شماست، در غیر این صورت، سواپ منفی و به زیان شما خواهد بود. این هزینه یا سود به‌طور مستقیم بر سود یا زیان نهایی معاملات شبانه شما تاثیر می‌گذارد و می‌تواند در بلندمدت، استراتژی معاملاتی شما را به‌طور کامل تحت‌تاثیر قرار دهد.
چگونه می‌توان میزان سواپ یک جفت ارز را قبل از معامله دید؟
برای مشاهده میزان سواپ یک جفت ارز قبل از انجام معامله، می‌توانید به پلتفرم معاملاتی خود مانند متاتریدر مراجعه کنید. کافی است روی جفت ارز مورد نظر در بخش Market Watch کلیک راست کرده و گزینه “Specification” یا “Properties” را انتخاب کنید. در پنجره باز شده، اطلاعات مربوط به سواپ خرید (Swap Long) و سواپ فروش (Swap Short) به‌صورت دقیق نمایش داده می‌شود، که این مقادیر معمولا بر اساس پیپ یا واحد پولی حساب شما بیان شده‌اند.
آیا سواپ منفی همیشه ضرر است؟ چگونه می‌توان ضرر ناشی از سواپ منفی را کاهش داد؟
سواپ منفی به‌طور کلی یک هزینه است و در کوتاه‌مدت ممکن است تاثیر ناچیزی داشته‌باشد، اما در بلندمدت می‌تواند سود یک معامله موفق را به زیان تبدیل کند. برای کاهش این ضرر، می‌توانید از استراتژی‌هایی مانند بستن معاملات قبل از ساعت سواپ (۱۷:۰۰ به وقت نیویورک) یا انتخاب جفت‌ارزهایی با سواپ مثبت برای معاملات بلندمدت استفاده کنید. همچنین، برخی از بروکرها حساب‌های اسلامی یا بدون سواپ ارائه می‌دهند که از این هزینه معاف هستند.
کدام بروکرها جدول سواپ شفاف و به‌روز منتشر می‌کنند؟
بروکرهای معتبر و شناخته‌شده معمولا جدول سواپ شفاف و به‌روزی را در وب‌سایت خود منتشر می‌کنند. بروکرهایی مانند IC Markets و Fusion Markets به‌دلیل ارائه اسپردهای پایین و اطلاعات دقیق سواپ، در میان معامله‌گران محبوب هستند. همچنین، بروکرهای بزرگ دیگر مانند XM و FBS هم، به‌طور منظم جدول سواپ خود را به‌روزرسانی کرده و در پلتفرم‌های معاملاتی خود در دسترس قرار می‌دهند، تا معامله‌گران بتوانند قبل از باز کردن پوزیشن، از هزینه‌های سواپ مطلع شوند.
چه تفاوتی بین سواپ در جفت ارزهای Major و Cross-pairs وجود دارد؟
تفاوت اصلی سواپ در جفت ارزهای Major و Cross-pairs در میزان نوسانات و حجم معاملات آن‌ها است. جفت ارزهای اصلی (Major) که شامل دلار آمریکا هستند (مانند EUR/USD و USD/JPY)، به‌دلیل نقدینگی بسیار بالا، معمولا دارای سواپ‌های ثابت‌تر و قابل پیش‌بینی‌تری هستند. در مقابل، جفت ارزهای کراس (Cross-pairs) که شامل دلار آمریکا نمی‌شوند (مانند EUR/JPY و AUD/CAD)، به‌دلیل حجم معاملات کمتر و نوسانات بیشتر، ممکن است سواپ‌های بالاتر و متغیرتری داشته‌باشند، که ریسک معاملات بلندمدت را افزایش می‌دهد.
