انواع تحلیل در فارکس که معامله‌گران برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند عبارتند از؛ تحلیل تکنیکال که با مطالعه نمودارهای قیمت، الگوهای قیمتی و شاخص‌های آماری گذشته، جهت احتمالی قیمت در آینده را پیش‌بینی می‌کند؛ تحلیل فاندامنتال که با بررسی عوامل اقتصادی کلان مثل نرخ بهره، نرخ تورم و سیاست‌های بانک مرکزی، ارزش ذاتی یک ارز را ارزیابی می‌کند؛ و تحلیل احساسات بازار که با سنجش دیدگاه‌ها و موضع‌گیری‌های جمعی معامله‌گران در بازار مثل شاخص‌های ترس و طمع، تمایل کلی بازار به خرید یا فروش یک جفت‌ارز خاص را بررسی می‌کند.
تحلیل تکنیکال چیست؟
یکی از انواع تحلیل فارکس، تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) روشی برای ارزیابی دارایی‌های مالی و پیش‌بینی روندهای آتی قیمت آن‌ها است، که تنها بر مطالعه داده‌های قیمت گذشته و حجم معاملات تمرکز دارد و عوامل فاندامنتال یا اقتصادی را نادیده می‌گیرد. فرض اصلی این تحلیل این است که، تمام اطلاعات مرتبط با عرضه و تقاضا قبلا در قیمت بازار منعکس شده‌است و قیمت‌ها در الگوهای قابل‌تکرار حرکت می‌کنند. ابزارهای اصلی انواع تحلیل تکنیکال فارکس شامل نمودارها، اندیکاتورها و همچنین ابزار سطوح حمایت و مقاومت، برای شناسایی نقاط ورود و خروج بالقوه است. تحلیلگران تکنیکال با استفاده از این ابزارها، به‌دنبال شناسایی الگوهای تکراری در رفتار بازار هستند، تا بتوانند با دقت بیشتری زمان و قیمت مناسب برای معامله را تعیین کنند.
مزایای تحلیل تکنیکال
۱. تمرکز مستقیم بر قیمت: این تحلیل صرفا بر حرکات قیمت و حجم تمرکز دارد، که نهایتا همان چیزی است که معامله‌گر با آن سروکار دارد. این تمرکز به سرعت بخشیدن به فرآیند تحلیل کمک می‌کند.
۲. تشخیص زمان بهینه معامله: تحلیل تکنیکال با شناسایی سطوح حمایت و مقاومت، نقاط دقیق ورود و خروج، تعیین حد ضرر و حد سود را بسیار آسان می‌کند.
۳. کاربرد جهانی و انعطاف‌پذیری: اصول تحلیل تکنیکال مثل الگوهای قیمتی و اندیکاتورها، تقریبا در تمامی بازارهای مالی مانند فارکس، سهام، کالاها و ارز دیجیتال و همچنین در تمام بازه‌های زمانی از معاملات روزانه تا سرمایه‌گذاری بلندمدت، قابل‌استفاده است.
۴. عدم نیاز به داده‌های بنیادی عمیق: معامله‌گر تکنیکال لازم نیست درگیر تحلیل صورت‌های مالی پیچیده یا داده‌های کلان اقتصادی شود، که این امر فرآیند تحلیل را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند.
معایب تحلیل تکنیکال
۱. ذهنی بودن و تفسیرهای متضاد: تحلیل تکنیکال تا حد زیادی ذهنی است. دو تحلیلگر مختلف با نگاه به یک نمودار مشابه، ممکن است به‌دلیل تعصبات شخصی یا استفاده از اندیکاتورهای متفاوت، به نتیجه‌گیری‌های متضادی برسند.
۲. عملکرد دیرهنگام: بسیاری از اندیکاتورها از داده‌های گذشته مشتق می‌شوند. این بدان معناست که سیگنال‌های خرید یا فروش ممکن است، پس از شروع روند قیمت صادر شوند و معامله‌گر نقطه ورود اولیه را از دست بدهد.
۳. نادیده گرفتن عوامل بنیادی: این تحلیل کاملا نسبت‌به دلایل بنیادی که پشت حرکت‌های بزرگ قیمت قرار دارند مانند اخبار غیرمنتظره، تغییر سیاست‌های بانک مرکزی یا بحران‌های اقتصادی کور است و نمی‌تواند تاثیر آن‌ها را پیش‌بینی کند.
۴. سیگنال‌های نادرست در بازارهای خنثی: در بازارهایی که روند مشخصی ندارند، اندیکاتورها ممکن است سیگنال‌های کاذب زیادی صادر کنند، که منجر به معاملات زیان‌ده می‌شود.
روش‌های پرکاربرد تحلیل تکنیکال
روش‌های پرکاربرد تحلیل تکنیکال به‌طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند، که معامله‌گران برای پیش‌بینی حرکت قیمت و تعیین زمان معاملات از آن‌ها استفاده می‌کنند:
۱. تحلیل رفتار قیمت
این روش بر مطالعه مستقیم حرکات قیمت روی نمودار، بدون اتکا به اندیکاتورهای محاسباتی متمرکز است. در این روش معامله‌گران معتقدند، که تمام اطلاعات مورد نیاز در خود نمودار قیمت نهفته است.
۲. استفاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها
این روش‌ها از محاسبات ریاضی بر روی داده‌های قیمت و حجم استفاده می‌کنند، تا دیدگاه‌های جدیدی در مورد روند، قدرت حرکت و نوسانات بازار ارائه دهند.
۳. تحلیل موجی و ابزارهای فیبوناچی
این روش‌ها بر مبنای این فرض هستند، که بازارها بر اساس الگوهای ریاضی و تکراری حرکت می‌کنند.
تحلیل بنیادی (فاندامنتال) چیست؟
تحلیل بنیادی یا فاندامنتال یکی از انواع تحلیل در فارکس و روشی برای ارزیابی ارزش ذاتی و واقعی یک دارایی مالی مانند سهام یا یک جفت‌ارز است، که با بررسی تمام عوامل اقتصادی، مالی، سیاسی و محیطی مرتبط با آن دارایی انجام می‌شود. برخلاف تحلیل تکنیکال که صرفا به قیمت نگاه می‌کند، این نوع تحلیل بازار فارکس به‌دنبال درک این است، که چرا یک دارایی باید قیمتی خاص داشته‌باشد. اهمیت این تحلیل در آن است که، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا دارایی‌هایی را که در حال حاضر توسط بازار کمتر از ارزش واقعی‌شان قیمت‌گذاری شده‌اند، شناسایی و آن‌ها را با دید بلندمدت خریداری کنند، تا از رشد آتی قیمت به سمت ارزش ذاتی‌شان سود ببرند.
مزایای تحلیل فاندامنتال
۱. مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت: این تحلیل با تمرکز بر ارزش ذاتی، بهترین ابزار برای سرمایه‌گذارانی است، که قصد دارند دارایی‌های باکیفیت را برای دوره‌های طولانی مثلا چند سال نگهداری کرده و از رشد واقعی آن‌ها سود ببرند.
۲. شناسایی دارایی‌های کم‌ارزش: تحلیل فاندامنتال به معامله‌گر کمک می‌کند، تا فرصت‌هایی را پیدا کند که قیمت فعلی بازار پایین‌تر از ارزش واقعی آن دارایی است. این امر پتانسیل کسب سود بالا در آینده را فراهم می‌کند.
۳. درک عمیق‌تر از بازار: تحلیل فاندامنتال به سرمایه‌گذار دیدگاهی جامع از عوامل کلان اقتصادی مانند نرخ بهره و تورم، صنعتی و مدیریتی که محرکهای اصلی قیمت هستند، می‌دهد.
۴. کاهش نویز کوتاه‌مدت: تمرکز بر داده‌های بنیادی، سرمایه‌گذار را از تصمیم‌گیری‌های هیجانی و ناشی از نوسانات کوچک روزانه دور نگه می‌دارد.
معایب تحلیل بنیادی
۱. نیاز به زمان زیاد و دانش عمیق: این تحلیل به بررسی گزارش‌های مالی، آمارهای اقتصادی و رویدادهای سیاسی پیچیده نیاز دارد، که زمان‌بر بوده و مستلزم دانش تخصصی در اقتصاد و حسابداری است.
۲. تاخیر در تاثیرگذاری: گاهی‌اوقات ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد، تا بازار به یک تغییر بنیادی واکنش نشان دهد و قیمت به سمت ارزش ذاتی حرکت کند. بنابراین، برای معاملات کوتاه‌مدت کارآمد نیست.
عدم تعیین زمان‌بندی دقیق: تحلیل بنیادی به شما می‌گوید چه چیزی را بخرید و چرا بخرید، اما قادر نیست زمان دقیق ورود یا خروج از معامله را مشخص کند؛ این وظیفه بر عهده تحلیل تکنیکال است.
۳. تفسیر ذهنی داده‌ها: علیرغم ماهیت داده‌محور، نحوه تفسیر داده‌های اقتصادی یا پیش‌بینی اثرات سیاسی بر بازار همچنان می‌تواند ذهنی باشد و تحلیلگران مختلف نتایج متفاوتی بگیرند.
نحوه استفاده از تحلیل فاندامنتال در معاملات روزانه و میان‌مدت
نحوه استفاده از تحلیل بنیادی به‌عنوان یکی از انواع تحلیل فارکس در معاملات روزانه و میان‌مدت، بیشتر مدیریت ریسک و تعیین جهت‌گیری اصلی است، تا زمان‌بندی دقیق ورود و خروج.
در معاملات روزانه، تحلیل بنیادی برای پیش‌بینی نوسانات شدید استفاده می‌شود و نه برای تعیین ارزش واقعی. معامله‌گران روزانه باید زمان دقیق انتشار اخبار با اهمیت بالا را بدانند. این اخبار به‌عنوان محرکهای اصلی عمل می‌کنند و نوسانات سریع و شدید ایجاد می‌کنند. معامله‌گر یا پیش از انتشار خبر از معامله خارج می‌شود، یا بلافاصله پس از تایید جهت حرکت اولیه، برای مدت بسیار کوتاه وارد می‌شود. تحلیل فاندامنتال کمک می‌کند تا جفت‌ارزهایی انتخاب شوند، که احتمالا بیشترین تاثیر را از داده‌های اقتصادی مهم خواهند گرفت.
در معاملات میان‌مدت یعنی نگهداری از چند روز تا چند هفته، تحلیل بنیادی نقش قوی‌تری در تعیین جهت اصلی ایفا می‌کند. معامله‌گر با بررسی تفاوت نرخ بهره یا قدرت اقتصادی دو کشور، جهت‌گیری اصلی بازار را برای هفته‌های آتی مشخص می‌کند. در این معاملات تحلیل بنیادی به‌عنوان فیلتر عمل می‌کند. اگر جهت‌گیری اصلی شما خرید است، سیگنال‌های فروش تکنیکال را نادیده می‌گیرید و تنها بر سیگنال‌هایی که در جهت قدرت بنیادی هستند، تمرکز می‌کنید. همچنین به‌جای پایش لحظه‌ای، معامله‌گر روندهای بنیادی را برای چند هفته یا ماه، پایش می‌کند. تا زمانی که روند بنیادی قوی بماند، موقعیت‌های خود را حفظ می‌کند.
تحلیل سنتیمنتال (احساسات) چیست؟
یکی از انوع تحلیل در بازار فارکس، تحلیل سنتیمنتال یا تحلیل احساسات بازار، روشی برای ارزیابی جهت‌گیری کلی و روحیه معامله‌گران نسبت به یک دارایی مالی است. این تحلیل بر این فرض استوار است، که قیمت‌ها صرفا بر اساس ارزش بنیادی یا الگوهای تکنیکال حرکت نمی‌کنند، بلکه احساسات جمعی معامله‌گران مانند ترس، طمع، یا اعتماد به‌نفس بیش‌از حد هم، نیروی محرکهای قوی هستند. هدف اصلی تحلیل سنتیمنتال، سنجش این است که آیا بازار در حالت خرید بیش‌از حد قرار دارد، یا در حالت فروش بیش‌از حد. معامله‌گران موفق اغلب در خلاف جهت احساسات شدید اکثریت عمل می‌کنند.
ابزارها و شاخص‌های متعددی برای سنجش احساسات بازار به کار می‌روند. در بازار فارکس، مهم‌ترین شاخص گزارش تعهد معامله‌گران است، که موضع‌گیری‌های بزرگ‌ترین معامله‌گران نهادی مثل بانک‌ها و صندوق‌های تامینی در بازار آتی را، نشان می‌دهد و جهت‌گیری کلان آن‌ها را آشکار می‌سازد. علاوه‌بر این، شاخص‌های ترس و طمع، نظرسنجی‌های هفتگی معامله‌گران و حتی بررسی لحن شبکه‌های اجتماعی و انجمن‌های گفت‌وگو هم، برای ارزیابی سطح هیجان یا وحشت معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. این ابزارها کمک می‌کنند تا معامله‌گر بفهمد آیا اکثریت به یک سمت بازار بیش‌از حد متمایل شده‌اند یا خیر، تا بتواند در زمان مناسب، موقعیت خود را در جهت خلاف این افراط قرار دهد.
مزایای تحلیل سنتیمنتال
۱. شناسایی نقاط چرخش بازار: مهم‌ترین مزیت این تحلیل، توانایی آن در شناسایی شرایطی است، که بازار به افراط رسیده چه ترس زیاد و چه طمع بیش‌از حد. این شرایط اغلب نشان‌دهنده نقاط برگشت احتمالی در روند قیمت هستند.
۲. مکمل دو تحلیل دیگر: تحلیل احساسات به‌عنوان یک فیلتر یا تاییدکننده برای سیگنال‌های بنیادی یا تکنیکال عمل می‌کند. برای مثال، اگر تحلیل تکنیکال سیگنال خرید می‌دهد، اما سنتیمنت نشان می‌دهد که همه خریده‌اند، معامله‌گر با احتیاط بیشتری عمل می‌کند.
۲. تایید رفتار خلاف جهت: این تحلیل به معامله‌گران کمک می‌کند، تا در جهت خلاف احساسات اکثریت عمل کنند، زیرا در بازارهای مالی، معمولا اکثریت اشتباه می‌کنند. وقتی ترس به حداکثر می‌رسد، اغلب بهترین زمان برای خرید است.
۳. بررسی رفتار معامله‌گران نهادی: شاخص‌هایی مانند گزارش COT (تعهد معامله‌گران)، بینش ارزشمندی در مورد موضع‌گیری معامله‌گران بزرگ و حرفه‌ای بازار ارائه می‌دهند.
معایب تحلیل سنتیمنتال
۱. عدم زمان‌بندی دقیق: تحلیل سنتیمنتال می‌تواند بگوید که بازار در نهایت تغییر جهت خواهد داد، اما نمی‌تواند بگوید دقیقا چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد. ممکن است افراط احساسی برای مدت طولانی‌تری از حد انتظار ادامه یابد.
۲. ذاتی و کیفی بودن: سنجش احساسات اغلب کیفی‌تر از داده‌های عینی قیمت یا اقتصاد است و می‌تواند ذهنی باشد؛ تعیین اینکه طمع بیش‌از حد، دقیقا چه نقطه‌ای است، دشوار است.
۳. نادیده گرفتن عوامل بنیادی: تمرکز صرف بر احساسات، می‌تواند باعث شود معامله‌گر دلایل قدرتمند بنیادی یا محرکهای اقتصادی مهم را نادیده بگیرد.
۴. کاربرد محدود در بازارهای غیرفعال: در بازارهایی با حجم کم معاملات و نقدینگی پایین، شاخص‌های احساسات ممکن است کمتر قابل‌اعتماد باشند.
کاربرد تحلیل احساسات در کنار سایر روش‌ها
کاربرد تحلیل احساسات در کنار انواع تحلیل‌های فارکس، نقش تاییدکننده و فیلتر ریسک را ایفا می‌کند، تا نقاط برگشت احتمالی بازار شناسایی شوند.
۱. همراه با تحلیل تکنیکال
تحلیل سنتیمنتال به معامله‌گر تکنیکال کمک می‌کند، تا بداند چه زمانی الگوهای نموداری احتمالا شکسته می‌شوند یا برگشت خواهند خورد.
- فیلتر خرید: اگر نمودار تکنیکال سیگنال خرید می‌دهد، اما شاخص‌های احساسات نشان می‌دهند که اکثریت بازار قبلا خریده‌اند، معامله‌گر محتاطانه عمل می‌کند، زیرا احتمال برگشت قیمت زیاد است.
- تایید فروش: اگر قیمت به یک مقاومت قوی تکنیکال رسیده و همزمان، تحلیل احساسات نشان می‌دهد که ترس به حداکثر رسیده، این یک تایید قوی برای احتمال ریزش قیمت و فرصت فروش است.
۲. همراه با تحلیل بنیادی
تحلیل احساسات به سرمایه‌گذار بنیادی کمک می‌کند، تا از افتادن در دام قیمت‌های هیجانی دوری کند.
- ارزش‌گذاری: اگر تحلیل بنیادی نشان می‌دهد که یک ارز یا سهام ارزش ذاتی بالایی دارد، اما قیمت آن به دلیل ترس شدید و فروش دسته‌جمعی به زیر ارزش واقعی رسیده‌است، سنتیمنتال تایید می‌کند که این بهترین زمان برای خرید است.
- احتیاط در اوج‌ها: اگر بازار یک خبر بنیادی مثبت را با طمع بیش‌از حد قیمت‌گذاری کرده‌است و قیمت‌ها بالاتر از ارزش ذاتی رفته‌اند، تحلیل احساسات به سرمایه‌گذار هشدار می‌دهد که موقعیت خود را سبک کند، هرچند که دلایل بنیادی هنوز قوی باشند.
۳. ترکیب نهایی
در بهترین حالت، معامله‌گران هر سه تحلیل را ترکیب می‌کنند:
- تحلیل بنیادی: تعیین می‌کند چه چیزی معامله شود.
- تحلیل تکنیکال: تعیین می‌کند چه زمانی و در چه قیمتی وارد یا خارج شویم.
- تحلیل احساسات: تعیین می‌کند آیا حرکت قیمت مورد نظر ما هیجانی است یا منطقی، و آیا بازار به نقطه افراط رسیده‌است یا نه.
ترکیب تحلیل‌ها برای تصمیم‌گیری بهتر
ترکیب انواع تحلیل در فارکس، یک استراتژی جامع و کارآمد برای کاهش ریسک و افزایش شانس موفقیت در تصمیم‌گیری‌های مالی است. هیچ‌یک از این روش‌ها به تنهایی کامل نیستند، اما ترکیب آن‌ها به تریدر یا سرمایه‌گذار یک دید سه‌بعدی از بازار می‌دهد:
۱. تحلیل فاندامنتال نقش تعیین جهت اصلی را دارد
این تحلیل مشخص می‌کند که چرا به دلیل ارزش واقعی و عوامل اقتصادی، یک دارایی در بلندمدت مستعد صعود یا نزول است و چه چیزی معامله شود.
۲. تحلیل تکنیکال نقش زمان‌بندی دقیق را دارد
این تحلیل تعیین می‌کند که چه زمانی و در چه قیمتی با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت، باید وارد یا از معامله خارج شد.
۳. تحلیل احساسات نقش فیلتر نوسانات را دارد
این تحلیل به‌عنوان یک تاییدکننده یا فیلتر ریسک عمل کرده و هشدار می‌دهد، که آیا حرکت قیمت مورد نظر ما هیجانی است یا منطقی، و آیا بازار به نقطه افراط رسیده‌است یا نه.
تصمیم‌گیری بهینه زمانی رخ می‌دهد، که هر سه تحلیل یکدیگر را تایید کنند؛ برای مثال، بنیادی قوی باشد، قیمت به سطح حمایت تکنیکال رسیده‌باشد و احساسات بازار در ترس کامل باشد.
بهترین روش تحلیل در بازار فارکس
بهترین روش تحلیل، استفاده از ترکیب انواع تحلیل در بازار فارکس یعنی تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات است.
۱. ترکیب برای تایید
موفقیت در فارکس نیازمند این است که دلایل ورود شما به معامله، توسط بیش‌از یک روش تایید شوند:
- تحلیل بنیادی: نقش تعیین جهت‌گیری کلان و بلندمدت بازار را ایفا می‌کند. این تحلیل مشخص می‌کند، که چرا بر اساس نرخ بهره، تورم و اقتصاد کلان یک ارز، باید در طول هفته‌ها یا ماه‌ها تقویت یا تضعیف شود.
- تحلیل تکنیکال: نقش زمان‌بندی دقیق را بر عهده دارد. با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت، الگوهای قیمتی و اندیکاتورها، این تحلیل مشخص می‌کند که چه زمانی و در چه قیمتی باید وارد یا از معامله خارج شد.
- تحلیل احساسات: نقش فیلتر نوسانات هیجانی را ایفا می‌کند. این تحلیل هشدار می‌دهد که آیا حرکت قیمت ناشی از طمع بیش‌از حد بازار است و یا یک حرکت منطقی است.
۲. اولویت‌بندی بر اساس افق زمانی
بسته به نوع معامله‌ای که انجام می‌دهید، اهمیت هر تحلیل تغییر می‌کند:
- معاملات کوتاه‌مدت: در این بازه‌ها، تحلیل تکنیکال غالب است، و تحلیل بنیادی صرفا برای آگاهی از زمان انتشار اخبار مهم استفاده می‌شود.
- معاملات میان‌مدت: در اینجا ترکیب متوازن تکنیکال و بنیادی بهترین عملکرد را دارد؛ بنیادی جهت اصلی را می‌دهد و تکنیکال زمان ورود را مشخص می‌کند.
- معاملات بلندمدت: تحلیل بنیادی حرف اول را می‌زند، تا از قدرت اقتصادی کشورها اطمینان حاصل شود؛ تکنیکال فقط برای یافتن بهترین قیمت ورود اولیه استفاده می‌شود.
۳. اصل کلیدی: عمل در خلاف جهت احساسات
در بهترین رویکرد، اگر تحلیل تکنیکال و بنیادی با یکدیگر همسو هستند مثلا هر دو سیگنال خرید می‌دهند، اما تحلیل احساسات نشان‌دهنده ترس شدید و فروش هیجانی است، این یک تایید قوی برای یک فرصت خرید است. این رویکرد ترکیبی، از خطرات ناشی از اعتماد صرف به یک روش جلوگیری کرده، و به شما این امکان را می‌دهد که تصمیمات خود را از چند منظر تایید کنید.
نتیجه‌گیری
بهترین روش تحلیل، استراتژی ترکیبی انواع تحلیل در بازار فارکس است، زیرا هیچ یک از تحلیل‌های تکنیکال، بنیادی و احساسات به‌تنهایی کافی نیستند. تحلیل بنیادی به شما می‌گوید چرا یک ارز حرکت می‌کند، تحلیل تکنیکال مشخص می‌کند چه زمانی و در چه قیمتی باید وارد معامله شوید، و تحلیل احساسات به‌عنوان فیلتر، هشدار می‌دهد که آیا حرکت قیمت ناشی از هیجان و افراط بازار است، یا یک روند منطقی. معامله‌گران موفق با ترکیب هوشمندانه این سه دیدگاه، ریسک را کاهش داده و نقاط ورود و خروج خود را با دقت بیشتری تایید می‌کنند.
