در بازار فارکس، لات (Lot) یک واحد استاندارد برای تعیین حجم معامله است که از آن برای محاسبه ارزش تغییرات قیمت (پیپ) استفاده می‌شود. حتی می‌توان گفت لات برای مدیریت ریسک در این بازار مالی کاربرد زیادی دارد. لات برابر با یک حجم ثابت از ارز پایه در جفت‌ارزهاست و انواع مختلفی دارد. در ادامه با مفهوم لات و نحوه انتخاب آن برای معاملات بیشتر آشنا خواهید شد.
مفهوم لات در بازارهای مالی
لات نه تنها در فارکس بلکه در سایر بازارهای مالی نیز کاربرد دارد. این شاخص در فارکس به عنوان یک واحد استاندارد برای مشخص کردن حجم معاملات کاربرد دارد و تعداد واحدهای ارز پایه در معامله را نشان می‌دهد. معامله‌گران با کمک لات به راحتی می‌توانند حجم معاملات، ریسک و سود/زیان را محاسبه کنند؛ چرا که حجم لات رابطه مستقیمی با میزان سود یا ضرر هر پیپ دارد. به عبارت دیگر هرچقدر حجم لات بیشتر باشد، بر روی حرکت هر پیپ اثر بزرگتری برجا می‌گذارد.
مفهوم لات در بازارهای مختلف با همدیگر تفاوت دارد. در بازار فارکس این واحد تعداد واحدهای ارز پایه را نشان می‌دهد. ضمن اینکه در این بازار لات‌ها اختیاری هستند و انعطاف‌پذیری بالایی دارند.
اما در بازار سهام لات به مجموعه‌ای از سهم‌ها گفته می‌شود که به منظور استانداردسازی، کاهش هزینه‌های معاملاتی و افزایش نقدشوندگی برای معامله‌گران عمده کاربرد دارند. لات حتی در بازار آتی نیز کاربرد دارد و در این بازار برای مشخص کردن اندازه قرارداد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع لات در فارکس
در فارکس ما شاهد چهار نوع لات هستیم که عبارتند از:
- لات استاندارد
- مینی لات
- میکرو لات
- نانو لات
در ادامه هر یک از انواع Lot را بررسی کرده‌ایم.
- لات استاندارد با حجم 100,000 واحد ارز پایه است که برای جفت ارزهای اصلی ارزش حرکت هر پیپ حدود 10 دلار است. این نوع لات برای تریدرهای باتجربه و حرفه‌ای که سرمایه بیشتری برای معاملات خود دارند، پیشنهاد می‌شود.
- مینی لات با حجم 10,000 واحد ارز پایه ( برابر با 0.1 لات استاندارد) است که برای معامله‌گران متوسط یا کسانی که قصد کنترل حجم معاملاتشان را دارند، توصیه می‌شود.
- میکرو لات با حجم 1,000 واحد ارز پایه (برابر با 0.01 لات استاندارد) است و برای تریدرهای مبتدی و یا کسانی که حساب‌های کوچکی دارند، گزینه مناسبی است.
- نانو لات با حجم 100 واحد ارز پایه ( برابر با 0.001 لات استاندارد) برای تست استراتژی‌ها یا معامله بدون ریسک واقعی مناسب است.
در زیر می‌توانید ارزش پیپ در هر لات و حجم واحد آن را مشاهده کنید:
نوع لات | حجم (واحد) | ارزش هر پیپ |
استاندارد | 100.000 | 10 دلار |
مینی | 10.000 | 1 دلار |
میکرو | 1.000 | 0.10 دلار |
نانو | 100 | 0.01 دلار |
نحوه محاسبه ارزش هر پیپ براساس لات
محاسبه ارزش هر پیپ در بازار فارکس بستگی به اندازه لات، نوع جفت ارزها، نرخ تبدیل و نوع حساب بستگی دارد. در مطلب دیگری به اینکه پیپ چیست و چطور محاسبه می‌شود، پرداخته‌ایم. اما لازم است در اینجا هم اشاره کنیم که برای اکثر جفت‌ارزها (مثل EUR/USD، GBP/USD و یا USD/JPY) پیپ برابر با 0.0001 است. در جفت‌ارزهایی مثل USD/JPY که رقم مظنه کمتر است، پیپ برابر با 0.01 در نظر گرفته می‌شود.
با این توصیفات باید گفت فرمول کلی ارزش هر پیپ برای جفت ارزهای USD در سمت راست (ارز مظنه) عبارت است از:
ارزش هر پیپ = (0.01 / نرخ جفت ارز) × حجم معامله (به واحد پایه) × اندازه پیپ استاندارد
همانطور که در بالاتر گفتیم برای لات استاندارد حجم معامله یک لات برابر با 100,000 واحد است. حالا طبق فرمول کلی بالا ارزش هر پیپ به صورت زیر بدست می‌آید:
ارزش هر پیپ 9.09 دلار = (0.0001 × 100,000) / 1.1000
محاسبه ارزش هر پیپ برای جفت‌ارزهایی که USD در سمت چپ (ارز پایه) است، با توجه به فرمول زیر به دست می‌آید:
ارزش هر پیپ = 0.0001 × حجم معامله × اندازه پیپ
در این فرمول چون محاسبه دلاری است و USD در سمت چپ قرار دارد، دیگر نیازی به تقسیم بر نرخ نیست.
برای جفت‌ارزهایی که USD نه ارز پایه است و نه مظنه (مانند EUR/GBP یا AUD/JPY)، ابتدا باید ارزش پیپ را به ارز مظنه بدست آورید و بعد آن را با نرخ تبدیل به دلار تبدیل کنید.
برای محاسبه ارزش پیپ برای جفت ارزهای کراس که در آن ارز USD حضور ندارد، باید یک مرحله اضافه هم انجام دهید. فرمول کلید در این جفت ارزها عبارت است از:
ارزش پیپ = (اندازه 1 پیپ) × اندازه لات
ارزش پیپ (در USD)= ارزش پیپ (ارز مظنه)× نرخ ارز (ارز مظنه)
رابطه لات با اهرم (Leverage) و مارجین (Margin)
مدیریت سرمایه در بازار فارکس با اصطلاحاتی مثل اهرم و مارجین گره خورده است و با لات ارتباط پیدا می‌کند. درک ارتباط بین این اصطلاحات می‌تواند به کنترل ریسک و جلوگیری از کال مارجین شدن معامله‌گران کمک زیادی کند.
در بالاتر گفتیم که لات حجم معامله یا اندازه پوزیشن را مشخص می‌کند. اهرم نیز نسبتی است که از طریق آن می‌توانید با سرمایه کم پوزیشن‌های بزرگ را باز کنید. برای مثال اگر وارد هر یک از حساب‌های وینگو شوید، تا 1:500 اهرم ارائه می‌شود و به این معناست که می‌توانید با 1 دلار 500 معامله را انجام دهید.
اصطلاح مارجین به مقدار سرمایه‌ای گفته می‌شود که باید برای باز کردن یک معامله در حساب خود داشته باشید. این مبلغ توسط بروکر که در آن فعالیت دارید، بلوکه می‌شود. در رابطه لات و مارجین باید گفت بین آن‌ها رابطه دو سویه برقرار است؛ یعنی هر چقدر لات بزرگتر شود، به مارجین بیشتری نیاز دارید.
در این میان اهرم برای کنترل لات‌های بزرگتر کاربرد دارد. یعنی با اهرم بالا قادر به معامله با لات‌های بزرگتر خواهید بود. اما مارجین کمتری ارائه می‌دهد. با این حال نباید فراموش کنید هر چقدر اهرم اجازه معامله با لات بزرگتر و سرمایه کمتر را بدهد، به همان میزان ریسک معامله نیز افزایش مییابد.
برای مدیریت ریسک با استفاده از لات مناسب باید به چند نکته دقت داشته باشید:
- افزایش شدید ریسک و ضرر: زمانی که در معاملات از اهرم بالا استفاده می‌کنید، مارجین کمتری برای باز کردن پوزیشن نیاز دارید. پس اگر لات بزرگ باشد، کوچکترین حرکت بازار باعث ضرر سنگین می‌شود.
- کال مارجین سریع‌تر: هر چقدر اهرم بالاتری استفاده کنید، میزان مارجین کمتر می‌شود. پس اگر بازار بر خلاف خواست شما حرکت کند، حساب خیلی سریع وارد منطقه کال‌مارجین یا استاپ‌اوت می‌شود. به طوری که حتی فرصت بستن دستی پوزیشن را هم از دست بدهید.
- تاثیرات روانی: هر چقدر لات بزرگتر می‌شود، نوسانات حساب نیز افزایش مییابد. این موضوع باعث ترس، طمع، استرس و تصمیم‌گیری‌های اشتباه نیز می‌شود.
چگونه لات مناسب معاملات خود را انتخاب کنیم؟
قبل از هر چیز باید بگوییم شما لات مناسب معاملات را برای جلوگیری از ضررهای سنگین و کنترل احساسات (ترس و طمع) انتخاب می‌کنید. ضمن اینکه لات مناسب می‌تواند در حفظ بقا در بلندمدت و رشد حساب با ثبات نیز تاثیر داشته باشد. با این حساب برای اینکه بتوانید مناسب‌ترین لات برای معاملات خود را انتخاب کنید، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
تعیین درصد ریسک
برای مدیریت ریسک با لات هیچ‌گاه بیشتر از 1 تا 2 درصد حساب در هر معامله ریسک نکنید و لات را براساس ریسک حساب تنظیم کنیم. برای مثال اگر موجودی حسابتان 1000 دلار است، ریسک 2 درصد برابر با 20 دلار را در نظر بگیرید.
تعیین اندازه حساب معاملاتی
باید میزان ریسک کل سرمایه‌ای را که در حساب دارید، مشخص کنید. همچنین حد ضرر (استاپ‌لاس) برحسب پیپ را نیز در نظر بگیرید.
انتخاب استراتژی معاملاتی مناسب
اگر استراتژی شما نوسانی است و استاپ‌لاس بزرگتری دارد، باید لات کوچکتری انتخاب کنید.
نوع شخصیت ریسک‌پذیری
اگر محافظه‌کار هستید، ریسک را روی 1% یا کمتر تنظیم کنید.
اشتباهات رایج در انتخاب لات و نحوه اجتناب از آن‌ها
برخی از معامله‌گران زمان انتخاب لات دچار اشتباه می‌شوند که رایج‌ترین این اشتباهات عبارتند از:
معامله با لات‌های بیش از حد بزرگ
برخی از معامله‌گران بدون توجه به اندازه حساب و ریسک، از لات‌های بزرگ استفاده که نتیجه آن ضررهای سنگین با کوچکترین نوسان است. بنابراین همیشه فقط 1٪ تا 2٪ از موجودی خود را ریسک کنید.
نادیده گرفتن ارزش پیپ
از دیگر اشتباهات رایج تریدرها نداشتن اطلاعات کامل در مورد ارزش دلاری هر پیپ است که باعث می‌شود حجم لات را نادرست تنظیم کنند. در جفت‌ارزهای متفاوت یا وقتی حساب به ارز غیر از USD است، محاسبه ارزش دلاری هر پیپ اهمیت بیشتری دارد. با این حساب قبل از معامله، ارزش هر پیپ در لات‌های مختلف را برای آن جفت‌ارز مشخص، محاسبه کنید.
وابستگی صرف به اهرم بالا
برخی از معامله‌گران تصور می‌کنند چون اهرم بالایی دارند (مثلاً 1:500)، می‌توانند هر حجمی را معامله کنند. در حالی که این فقط به معنای قدرت خرید است و نباید آن را با قدرت ریسک اشتباه بگیرید.
عدم تطابق لات با استراتژی و سرمایه
وقتی در استراتژی‌های بلندمدت از لات بزرگ استفاده می‌شود، حد ضرر بالا می‌رود. پس بهتر است حجم معامله را با نوع استراتژی هماهنگ کنید.
ابزارهای کمکی برای محاسبه لات
برای محاسبه آسانتر لات دو روش وجود دارد که عبارتند از:
ماشین حساب‌های فارکس آنلاین
این ابزار به شما کمک می‌کند تا با توجه به سرمایه حساب، درصد ریسک، حد ضرر و جفت‌ارز مورد نظر، اندازه لات مناسب را به‌دست آورید. برای استفاده از این ابزار باید به فاکتورهایی مثل موجودی حساب، درصد ریسک در هر معامله، ارز پایه و تعداد پیپ‌های حد ضرر توجه کنید. برای استفاده از ماشین حساب آنلاین می‌توانید به سایت‌هایی مثل Myfxbook، Babypips، FXPro، و XM مراجعه کنید.
استفاده از حساب دمو
این حساب در بروکرهایی مثل وینگو در دسترس معامله‌گران قرار دارند تا با استفاده از آن بتوانند معامله در فارکس را تمرین کنند. معامله در حساب دمو با پول مجازی انجام می‌شود؛ بنابراین بدون از دست دادن سرمایه واقعی می‌توانید بازار را تجربه کنید.
در آخر
لات یک شاخص مهم برای تعیین حجم معاملات در بازار فارکس است که از طریق آن می‌توانید ارزش تغییرات قیمت هر معامله را محاسبه کنید. اگر می‌خواهید ریسک معاملات خود را در فارکس مدیریت کنید، مطمئنا به لات نیاز دارید. در این مطلب انواع آن و ارتباط با اهرم و مارجین را بررسی کردیم. در آخر باید تاکید کنیم که حجم لات رابطه مستقیمی با میزان سود یا ضرر هر پیپ دارد. از سوی دیگر باید بتوانید حد مناسب لات برای هر معامله را نیز مشخص کنید که در این مطلب به طور کامل به آن پرداختیم. امیدواریم این مطلب برایتان کاربردی و مفید بوده باشد.
